logo
Karta przedmiotu
logo

Przetwarzanie sygnałów

Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia: 2024/2025

Nazwa jednostki prowadzącej studia: Wydział Elektrotechniki i Informatyki

Nazwa kierunku studiów: Elektronika i telekomunikacja

Obszar kształcenia: nauki techniczne

Profil studiów: ogólnoakademicki

Poziom studiów: pierwszego stopnia

Forma studiów: stacjonarne

Specjalności na kierunku: S - Elektroniczne systemy pomiarowe i diagnostyczne, T - Telekomunikacja, U - Urządzenia elektroniczne

Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów: inżynier

Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia: Katedra Metrologii i Systemów Diagnostycznych

Kod zajęć: 481

Status zajęć: obowiązkowy dla programu

Układ zajęć w planie studiów: sem: 4 / W30 L30 / 4 ECTS / Z

Język wykładowy: polski

Imię i nazwisko koordynatora 1: prof. dr hab. inż. Adam Kowalczyk

Terminy konsultacji koordynatora: podane na stronie http://adamkowalczyk.sd.prz.edu.pl/

Imię i nazwisko koordynatora 2: dr hab. inż. prof. PRz Robert Hanus

semestr 4: mgr inż. Małgorzata Serafin

semestr 4: mgr inż. Grzegorz Wilk

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Opanowanie podstaw teoretycznych i praktycznych treści przedmiotu.

Ogólne informacje o zajęciach: Moduł prowadzony jest na czwartym semestrze studiów inżynierskich na kierunku "elektronika i telekomunikacja" ET-DI-2(04).

Materiały dydaktyczne: Materiały pomocnicze do ćwiczeń laboratoryjnych

Inne: Formularze sprawozdań z przebiegu ćwiczeń laboratoryjnych

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć
Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1 Beauchamp K. G. Przetwarzanie sygnałów metodami analogowymi i cyfrowymi WNT, Warszawa. 1978
2 Gabel R.A. Roberts R. A. Sygnały i systemy liniowe WNT, Warszawa. 1978
3 Hagel R. Miernictwo dynamiczne WNT, Warszawa. 1975
4 Hahn S. Teoria modulacji i detekcji Wydawnictwo Politechniki Warszawskiej, Warszawa. 1987
5 Jaworski J. Metemetyczne podstawy metrologii WNT, Warszawa. 1979
6 Lions R. G. Wprowadzenie do cyfrowego przetwarzania sygnałów WKŁ, Warszawa. 1999
7 Sobczak W. Metody atatystyczne w elektronice WNT, Warszawa. 1971
8 Kowalczyk A. Przetwarzanie sygnałów. Przykłady rachunkowe OWPRz, Rzeszów. 2012
Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1 jw + dokumentacja i pomoc środowisk DASYLab i LabVIEW .
Literatura do samodzielnego studiowania
1 Beauchamp K. G. Przetwarzanie sygnałów metodami analogowymi i cyfrowymi WNT, Warszawa. 1978
2 Świsulski D. Przykłady cyfrowego przetwarzania sygnałów w LabVIEW Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk. 2012
3 Hagel R. Miernictwo dynamiczne WNT, Warszawa. 1975
4 Kowalczyk A. Przetwarzanie sygnałów. Przykłady rachunkowe OWPRz, Rzeszów. 2012

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne: Rejestracja na czwartym semestrze studiów.

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Podstawowa wiedza z analizy matematycznej, algebry liniowej, rachunku prawdopodobieństwa i statystyki matematycznej, teorii obwodów i sygnałów elektrycznych, metrologii elektrycznej i elektronicznej.

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Podstawowe umiejętności w zakresie obsługi elektronicznego sprzętu pomiarowego oraz komputera.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych: Podstawowe umiejętności pracy w zespole.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK Student, który zaliczył zajęcia Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia Związki z KEK Związki z PRK
01 wyjaśnia podstawowe pojęcia dotyczące parametrów i klasyfikacji sygnałów oraz wybranych metod ich przetwarzania i analizy w dziedzinie wartości, czasu i częstotliwości wykład, wykład interaktywny egzamin część pisemna K_W29+
K_U01+
P6S_UU
P6S_WG
02 przeprowadza podstawowe eksperymenty w zakresie przetwarzania i analizy sygnałów z wykorzystaniem wybranego sprzętu laboratoryjnego i oprogramowania laboratorium, laboratorium problemowe obserwacja wykonawstwa, ocena sprwozdania K_W03+
K_W13+
K_U05+
K_U29+
K_K08+
K_K10+
P6S_KK
P6S_KR
P6S_UU
P6S_UW
P6S_WG

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem. TK Treści kształcenia Realizowane na MEK
4 TK01 Klasyfikacja sygnałów. Dziedziny opisu właściwości sygnałów. Parametry opisujące sygnały zdeterminowane. Analiza widmowa sygnałów zdeterminowanych. Przekształcenie Fouriera, widmo sygnału. Sygnał zespolony - amplituda, faza i pulsacja chwilowa. Przekształcenie Hilberta. Obwiednia zespolona rzeczywistego sygnału pasmowego. W01, W02, W03, W04, L01, L02, L03, L04 MEK01 MEK02
4 TK02 Podział sygnałów losowych; Wprowadzenie do opisu właściwości sygnałów losowych w dziedzinach: wartości amplitudowych, czasu i częstotliwości; Sygnał losowy szerokopasmowy i wąskopasmowy; Charakterystyki łączne systemu sygnałów losowych. W05, W06, W07, W08, L05 MEK01 MEK02
4 TK03 Sygnały quasizdeterminowane, wzorcowe, testowe i standardowe - właściwości i przykłady zastosowania W09, W10 MEK01 MEK02
4 TK04 Przetwarzanie analogowych sygnałów zdeterminowanych i stochastycznych w systemach liniowych i nieliniowych W11, W12,L06, L07 MEK01 MEK02
4 TK05 Przetwarzanie analogowo-cyfrowe i cyfrowo-analogowe - modele i opis przetwarzania. Podstawy cyfrowego przetwarzania sygnałów. Dyskretna i szybka transformacja Fouriera. Podstawy filtracji cyfrowej. W13, W14, W15, W16, W17, W18, L08, L09 MEK01 MEK02
4 TK06 Podstawy estymacji i detekcji: ogólne zasady estymacji i właściwości estymatorów; estymacja sygnałów quasizdeterminowanych; estymacja charakterystyk statystycznych sygnałów losowych; detekcja sygnałów w warunkach występowania zakłóceń. W19, W20, W21, W22, L10 MEK01 MEK02
4 TK07 Synteza sygnałów: Generowanie sygnałów o zadanych charakterystykach W23, W24, L11 MEK01 MEK02
4 TK08 Podstawowe algorytmy przetwarzania sygnałów. Pomiary i analiza sygnałów: widma amplitudowe i fazowe; gęstość widmowa mocy; funkcja autokorelacji i cepstrum; charakterystyki probabilistyczne; funkcje i parametry opisujące związki między sygnałami; funkcja sygnałów; aproksymacja sygnałów; odtwarzanie sygnałów. W25, W26, W27, W28, W29, W30, L12, L13, L14 MEK01 MEK02

Nakład pracy studenta

Forma zajęć Praca przed zajęciami Udział w zajęciach Praca po zajęciach
Wykład (sem. 4) Przygotowanie do kolokwium: 2.00 godz./sem.
Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.
Uzupełnienie/studiowanie notatek: 2.00 godz./sem.
Studiowanie zalecanej literatury: 10.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 4) Przygotowanie do laboratorium: 15.00 godz./sem.
Przygotowanie do kolokwium: 10.00 godz./sem.
Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.
Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 2.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 4) Udział w konsultacjach: 3.00 godz./sem.
Zaliczenie (sem. 4) Przygotowanie do zaliczenia: 10.00 godz./sem.
Zaliczenie pisemne: 2.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład ocena z egzaminu pisemnego
Laboratorium ocena przygotowania do ćwiczeń i ich praktycznej realizacji oraz pisemnych sprawozdań
Ocena końcowa Pozytywna ocena końcowa = 0,5 oceny z wykładu + 0,5 oceny z laboratorium

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: tak

1 F. Fouladinia; R. Hanus; A. Mayet; S. Mohammed; M. Muqeet; M. Parayangat; M. Raja Multiphase Flow’s Volume Fractions Intelligent Measurement by a Compound Method Employing Cesium-137, Photon Attenuation Sensor, and Capacitance-Based Sensor 2024
2 M. Augustyn; R. Hanus; P. Ochał; M. Zych Identification of the Structure of Liquid–Gas Flow in a Horizontal Pipeline Using the Gamma-Ray Absorption and a Convolutional Neural Network 2024
3 M. Augustyn; R. Hanus; P. Ochał; M. Zych Identyfikacja struktury przepływu ciecz-gaz w rurociągu przy zastosowaniu konwolucyjnej sieci neuronowej i spektrogramów sygnałów radiometrycznych 2024
4 R. Chorzępa; R. Hanus Modele sygnałów stochastycznych w badaniach statystycznych metod pomiaru prędkości wykorzystujących warunkowe uśrednianie 2024
5 R. Chorzępa; R. Hanus; P. Ochał; M. Zych Application of the convolutional neural network to recognition of the two-phase water-air flow regime in a pipeline using histograms of radiometric signals 2024
6 R. Hanus; G. Hossein Roshani; M. Kusy; E. Nazemi; M. Zych Application of selected methods of computational intelligence to recognition of the liquid–gas flow regime in pipeline by use gamma absorption and frequency domain feature extraction 2024
7 E. Eftekhari-Zadeh ; R. Hanus; H. Loukil; A. Mayet; M. Muqeet; M. Parayangat; R. Qaisi; M. Shah Combination of a Nondestructive Testing Method with Artificial Neural Network for Determining Thickness of Aluminum Sheets Regardless of Alloy’s Type 2023
8 R. Hanus; G. Hossein Roshani; E. Nazemi; M. Zych Simulation Study of the Application of Hilbert Transform in Two-phase Flow Parameters Measurements using Gamma-ray Absorption 2023
9 A. El-Latif ; R. Hanus; A. Iliyasu; A. Mayet; A. Salama Employing GMDH-Type Neural Network and Signal Frequency Feature Extraction Approaches for Detection of Scale Thickness inside Oil Pipelines 2022
10 A. Golijanek-Jędrzejczyk; R. Hanus; M. Jaszczur; S. Kleszcz; A. Mrowiec; M. Zych A numerical and experimental analysis of multi-hole orifice in turbulent flow 2022
11 A. Golijanek-Jędrzejczyk; R. Hanus; M. Zych Investigation of Liquid–Gas Flow in a Horizontal Pipeline Using Gamma-Ray Technique and Modified Cross-Correlation 2022
12 A. Golijanek-Jędrzejczyk; R. Hanus; M. Zych Measurements of Dispersed Phase Velocity in Two-Phase Flows in Pipelines Using Gamma-Absorption Technique and Phase of the Cross-Spectral Density Function 2022
13 A. Golijanek-Jędrzejczyk; R. Hanus; M. Zych Measurements of Two-phase Flows in Pipelines Using Radioisotopes and Statistical Signal Processing 2022
14 A. Golijanek-Jędrzejczyk; R. Hanus; M. Zych Signals Features Extraction in Radioisotope Liquid-Gas Flow Measurements using Autocorrelation Function 2022
15 A. Kowalczyk Metody probabilistyczne w elektronice 2022
16 A. Kowalczyk; A. Szlachta Using conditional averaging of delayed signals to measure phase shift angle 2022
17 R. Hanus; P. Ochał; M. Zych Zastosowanie konwolucyjnej sieci neuronowej do identyfikacji struktury przepływu ciecz-gaz w rurociągu z wykorzystaniem histogramów sygnałów z detektorów scyntylacyjnych 2022
18 S. Alizadeh; R. Hanus; A. Mayet; I. Narozhnyy; E. Nazemi ; K. Shamilyevna Nurgalieva Extraction of Time-Domain Characteristics and Selection of Effective Features Using Correlation Analysis to Increase the Accuracy of Petroleum Fluid Monitoring Systems 2022
19 T. Chen; R. Hanus; K. Hirota; A. Iliyasu; A. Salama Predicting Scale Thickness in Oil Pipelines Using Frequency Characteristics and an Artificial Neural Network in a Stratified Flow Regime 2022
20 A. Andruszkiewicz; A. Golijanek-Jędrzejczyk; R. Hanus; M. Jaszczur; V. Mosorov; M. Zych Evaluation of liquid-gas flow in pipeline using ramma-ray absorption technique and advanced signal processing 2021
21 A. Golijanek-Jędrzejczyk; R. Hanus; M. Heronimczak; A. Mrowiec; D. Świsulski; M. Zych The assessment of metrological properties of segmental orifice based on simulations and experiments 2021
22 E. Corniani; R. Hanus; G. Hossein Roshani; B. Nazemi; E. Nazemi; G. Phan; M. Roshani Combination of X-ray tube and GMDH neural network as a nondestructive and potential technique for measuring characteristics of gas-oil–water three phase flows 2021
23 E. Corniani; T. Duong; R. Hanus; G. Hossein Roshani; E. Kalmoun; P. Muhammad Ali; E. Nazemi; G. Phan; M. Roshani Evaluation of flow pattern recognition and void fraction measurement in two phase flow independent of oil pipeline’s scale layer thickness 2021
24 L. Abdulkareem; A. AlHathal Alanezi; E. Eftekhari-Zadeh; R. Hanus; G. Hossein Roshani; E. Kalmoun; S. Mohammed; P. Muhammad Ali; E. Nazemi Feasibility Study of Using X-ray Tube and GMDH for Measuring Volume Fractions of Annular and Stratified Regimes in Three-Phase Flows 2021
25 L. Abdulkareem; A. AlHathal Alanezi; M. Amir Sattari; S. Amiri; E. Eftekhari-Zadeh; R. Hanus; G. Hossein Roshani; E. Kalmoun; S. Mohammed; P. Muhammad Ali; E. Nazemi Simulation Study of Utilizing X-ray Tube in Monitoring Systems of Liquid Petroleum Products 2021
26 L. Abdulkareem; A. AlHathal Alanezi; S. Amiri; E. Eftekhari‑Zadeh; R. Hanus; G. Hossein Roshani; E. Kalmoun; S. Mohammed; P. Muhammad Ali; E. Nazemi Proposing a Nondestructive and Intelligent System for Simultaneous Determining Flow Regime and Void Fraction Percentage of Gas–Liquid Two Phase Flows Using Polychromatic X-Ray Transmission Spectra 2021
27 M. Amir Sattari; R. Hanus; G. Hossein Roshani; E. Nazemi Applicability of time-domain feature extraction methods and artificial intelligence in two-phase flow meters based on gamma-ray absorption technique 2021
28 R. Hanus; Q. Hassan; M. Jaszczur; E. Majewska; J. Teneta An Experimental and Numerical Investigation of Photovoltaic Module Temperature Under Varying Environmental Conditions 2021
29 A. Golijanek-Jędrzejczyk; R. Hanus; A. Mrowiec; D. Świsulski; M. Zych Uncertainty of mass flow measurement using centric and eccentric orifice for Reynolds number in the range 10,000 ≤ Re ≤ 20,000 2020
30 A. Kowalczyk Historia Katedry Metrologii i Systemów Diagnostycznych Politechniki Rzeszowskiej i jej współpracy z Katedrą Technologii Informacyjno-Pomiarowych Narodowego Uniwersytetu \"Lwowska Politechnika\" 2020
31 A. Kowalczyk Teoretyczne i przydatne eksperymentalnie modele szumów 2020
32 A. Kowalczyk Wpływ zniekształceń i zakłóceń harmonicznych na dokładność fazomierza regresyjnego 2020
33 A. Kowalczyk; A. Szlachta Propagacja i analiza sygnałów w wybranych systemach elektronicznych i telekomunikacyjnych 2020
34 R. Chorzępa; A. Golijanek-Jędrzejczyk; R. Hanus; M. Zych Investigations of the Methods of Time Delay Measurement of Stochastic Signals Using Cross-correlation with the Hilbert Transform 2020
35 R. Chorzępa; A. Kowalczyk Processing Accuracy of Instantaneous Values of a Stochastic Signal in an Inertial Measurement System 2020
36 R. Hanus Członkostwo w Komitecie Metrologii i Aparatury Naukowej PAN 2020
37 R. Hanus; G. Roshani ; M. Sattari Improving the structure of two-phase flow meter using feature extraction and GMDH Neural Network 2020
38 R. Hanus; N. Korani; E. Nazemi; G. Roshani ; M. Sattari Improving the performance of gamma radiation based two phase flow meters using optimal time characteristics of the detector output signal extraction 2020
39 R. Hanus; V. Mosorov; D. Sankowski; A. Saoud; M. Zych Improvement of Flow Velocity Measurement Algorithms Based on Correlation Function and Twin Plane Electrical Capacitance Tomography 2020
40 A. Golijanek-Jędrzejczyk; R. Hanus; A. Mrowiec; D. Świsulski; M. Zych Determination of the uncertainty of mass flow measurement using the orifice for different values of the Reynolds number 2019
41 A. Golijanek-Jędrzejczyk; R. Hanus; A. Mrowiec; M. Zych Wpływ oczyszczenia danych pomiarowych na wyznaczenie wartości przepływu masowego za pomocą kryzy 2019
42 A. Golijanek-Jędrzejczyk; R. Hanus; M. Jaszczur; A. Szlachta; M. Zych Signal processing in the investigation of two-phase liquid-gas flow by gamma-ray absorption 2019
43 A. Golijanek-Jędrzejczyk; R. Hanus; M. Jaszczur; G. Roshani ; D. Świsulski; M. Zych Analysis and interpretation of radiometric signals in a liquid-gas bubble flow 2019
44 R. Hanus Time delay estimation of random signals using cross-correlation with Hilbert Transform 2019
45 R. Hanus; B. Wilk Blood flow in the brachial artery compressed by a cuff 2019
46 R. Hanus; C. Kreischer; D. Mazur Methods and Techniques of Signal Processing in Physical Measurements 2019
47 R. Hanus; G. Stachura; N. Szabo; M. Zych Application of Artificial Neural Networks in identification of geological formations on the basis of well logging data – a comparison of computational environments’ efficiency 2019
48 R. Hanus; M. Jaszczur; D. Świsulski; B. Wilk; M. Zych Signals features extraction in radioisotope liquid-gas flow measurements using wavelet analysis 2019
49 R. Hanus; M. Jaszczur; M. Zych Computational intelligence approach for liquid-gas flow regime classification based on frequency domain analysis of signals from scintillation detectors 2019
50 R. Hanus; M. Zych Simulation study of the application of Hilbert Transform in correlation measurements of liquid-gas flow using gamma-ray attenuation technique 2019
51 R. Hanus; Q. Hassan; M. Jaszczur; M. Juste Predicting the Amount of Energy Generated by a Wind Turbine based on the Weather Data 2019
52 R. Hanus; Q. Hassan; M. Jaszczur; S. Kleszcz; P. Palej Analysis and optimization of the hybrid renewable energy system 2019