Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Zapoznanie studentów z technikami rozdziału i wzbogacania analitów w próbkach oraz przekazanie wiedzy nt. stosowanej aparatury do realizacji i przeprowadzania tych procesów.

Ogólne informacje o zajęciach: Treści merytoryczne przedmiotu: Izolacja i wzbogacanie analitów. Techniki ekstrakcji analitów. Klasyfikacja układów ekstrakcyjnych. Ekstrakcja ciecz-ciecz. Ekstrakcja ciecz-ciało stałe. Ługowanie. Ekstrakcja do fazy stałej. Ekstrakcja za pomocą płynu w stanie nadkrytycznym. Chromatografia jonitowa. Jonity. Zastosowanie chromatografii jonitowej do rozdzielania i zatężania analitów. Chromatografia planarna (TLC). Chromatografia gazowa (GC) i cieczowa (LC). Wysokosprawna chromatografia cieczowa (HPLC). Techniki sprzężone (HPLC-FIA-MS, GC-FIA-MS). Adsorpcja. Podział i klasyfikacja stałych adsorbentów. Absorpcja. Strącanie i współstrącanie. Współstrącanie analitów na nośnikach. Strącanie elektrolityczne. Lotność substancji. Destylacja. Rektyfikacja. Elektroliza. Elektroforeza. Dializa. Elektrodializa. Osmoza. Techniki membranowe. Techniki micelarne. Krystalizacja. Filtracja. Fluidyzacja. Wirowanie i ultrawirowanie. Sedymentacja. Flotacja. Sita molekularne. Inne techniki i rozdzielania i wzbogacania analitów. Przykłady zastosowania poszczególnych metod. Aparatura, urządzenia i wyposażenie do realizacji procesów rozdzielania i operacji zatężania analitów.

Materiały dydaktyczne: Instrukcje do zajęć laboratoryjnych wraz z opracowanym wstępem teoretycznym

Inne: Dostępne wybrane materiały dydaktyczne z wykładu

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych

1	Kamiński M. [red.]	Chromatografia cieczowa	CEEAM, Gdańsk.	2004
2	Witkiewicz Z.	Podstawy chromatografii	WNT, Warszawa.	2005
3	Rosset R., Kołodziejczyk H.	Wspólczesna chromatografia cieczowa	WNT, Warszawa.	2001
4	Narębska A. [red.]	Membrany i membranowe techniki rozdzielania	Wyd. UMK, Toruń.	1997
5	Rautenbach R.	Procesy membranowe	WNT, Warszawa.	1996
6	Berek M., Dressler M., Kubin M., Marcinka K.	Chromatografia żelowa	PWN, Warszawa.	1989
7	Karlberg B., Pacey G. E.	Wstrzykowa analiza przepływowa - dla praktyków	WNT, Warszawa.	1994
8	Trojanowicz M.	Automatyzacja w analizie chemicznej	WNT, Warszawa.	1992
9	Namieśnik J. [red.]	Metody instrumentalne w kontroli zanieczyszczeń środowiska	WPG, Gdańsk.	1992
10	Minczewski J., Chwastowska J., Dybczyński R.	Analiza śladowa. Metody rozdzielania i zagęszczania	WNT, Warszawa.	1973
11	Witkiewicz Z.	Podstawy chromatografii	WNT, Warszawa.	2000
12	Kisza A.	Elektrochemia T.1 Jonika	Warszawa, WNT.	2000
13	Kisza A.	Elektrochemia T.2 Elektrodyka	Warszawa, WNT.	2001
14	Rekść W.	Elektrochemia techniczna: elektrolityczne otrzymywanie metali, gazów technicznych oraz produktów utl	Wyd. Politechnika Poznańska, Poznań.	1990
15	Namieśnik J., Jamrógiewicz Z.	Fizykochemiczne metody kontroli zanieczyszczeń środowiska	WNT, Warszawa.	1998
16	Bandrowski J., Troniewski L.	Destylacja i rektyfikacja	Wyd. Politechnika Śląska, Gliwice.	1996

Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych

1	Minczewski J., Chwastowska J., Dybczyński R.	Analiza śladowa. Metody rozdzielania i zagęszczania	WNT, Warszawa .	1973
2	Minczewski J., Marczenko Z.	Chemia analityczna	PWN, Warszawa.	1997
3	Namieśnik J., Jamrógiewicz Z., Pilarczyk M., Torres L.	Przygotowanie próbek środowiskowych do analizy	WNT, Warszawa.	2000
4	Namieśnik J., Jamrógiewicz Z.	Fizykochemiczne metody kontroli zanieczyszczeń środowiska	WNT, Warszawa.	1998
5	Kisza A.	Elektrochemia T.1 Jonika	WNT, Warszawa.	2000
6	Kisza A.	Elektrochemia T.2 Elektrodyka	WNT, Warszawa.	2001
7	Rekść W.	Elektrochemia techniczna: elektrolityczne otrzymywanie metali, gazów technicznych oraz produktów utl	Wyd. Politechnika Poznańska, Poznań.	1990
8	Rautenbach R.	Procesy Membranowe	WNT, Warszawa.	1996
9	Narębska A. [red.]	Membrany i membranowe techniki rozdzielania	Wyd. UMK, Toruń.	1997
10	Ościk J.	Adsorpcja	PWN, Warszawa.	1979
11	Bansal, R. Ch., Goyal M.	Adsorpcja na węglu aktywnym	WNT, Warszawa.	2009
12	Bandrowski J., Troniewski L.	Destylacja i rektyfikacja	Wyd. Politechnika Śląska, Gliwice.	1996
13	Witkiewicz Z.	Podstawy chromatografii	WNT, Warszawa.	2000
14	Kamiński M.	Chromatografia cieczowa [red.]	CEEAM, Gdańsk .	2004
15	Rosset R., Kołodziejczyk H.	Współczesna chromatografia cieczowa	WNT, Warszawa.	2001
16	Berek M., Dressler M., Kubin M., Marcinka K.	Chromatografia żelowa	PWN, Warszawa.	1989

Literatura do samodzielnego studiowania

1

Bielicka-Daszkiewicz K., Milczewska K., Voelkel A.

Zastosowanie metod chromatograficznych

Wydaw. Politech. Pozn., Poznań.

2010

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne: Rejestracja na II semestr.

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Podstawowe wiadomości z chemii analitycznej, fizycznej oraz z fizyki

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Umiejętności praktyczne i manualne niezbędne przy wykonywaniu doświadczeń laboratoryjnych, korzystanie z podstawowego sprzętu laboratoryjnego z obowiązującymi zasadami BHP i PPOŻ.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych: Kompetencje dotyczące bezpiecznego korzystania z wyposażenia pracowni laboratoryjnych na zajęciach doświadczalnych. Potrafi pracować w zespole wykonując doświadczenia.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z PRK
01	Ma teoretyczną wiedzę z zakresu technik rozdziału i zatężania analitów oraz ekstrakcji analitów z próbek środowiskowych.	wykład	zaliczenie cz. pisemna	K_W07+++ K_W10++	P7S_WG
02	Potrafi samodzielnie wykonywać doświadczenia laboratoryjne wykorzystując różne metody izolacji i wzbogacania analitów.	laboratorium	kolokwium	K_U06+++	P7S_UK P7S_UW
03	Ma podstawową wiedzę na temat współczesnych metod wzbogacania śladów.	wykład	zaliczenie cz. pisemna	K_W07+++	P7S_WG
04	Potrafi korzystać z podstawowej literatury naukowej i formułować wnioski przygotowując sprawozdanie.	laboratorium	raport pisemny	K_U01+++ K_U06+++ K_K01+++ K_K02+++	P7S_KK P7S_KO P7S_UK P7S_UW

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
2	TK01	Izolacja i wzbogacanie analitów. Techniki ekstrakcji analitów. Klasyfikacja układów ekstrakcyjnych. Ekstrakcja ciecz-ciecz. Ekstrakcja ciecz-ciało stałe. Ługowanie. Ekstrakcja do fazy stałej. Ekstrakcja za pomocą płynu w stanie nadkrytycznym. Chromatografia jonitowa. Jonity. Zastosowanie chromatografii jonitowej do rozdzielania i zatężania analitów. Chromatografia planarna (TLC). Chromatografia gazowa (GC) i cieczowa (LC). Wysokosprawna chromatografia cieczowa (HPLC). Techniki sprzężone (HPLC-FIA-MS, GC-FIA-MS). Adsorpcja. Podział i klasyfikacja stałych adsorbentów. Absorpcja. Strącanie i współstrącanie. Współstrącanie analitów na nośnikach. Strącanie elektrolityczne. Lotność substancji. Destylacja. Rektyfikacja. Elektroliza. Elektroforeza. Dializa. Elektrodializa. Osmoza. Techniki membranowe. Techniki micelarne. Krystalizacja. Filtracja. Fluidyzacja. Wirowanie i ultrawirowanie. Sedymentacja. Flotacja. Sita molekularne. Inne techniki i rozdzielania i wzbogacania analitów. Przykłady zastosowania poszczególnych metod. Aparatura, urządzenia i wyposażenie do realizacji procesów rozdzielania i operacji zatężania analitów.	Wykład	MEK01 MEK03
2	TK02	Ekstrakcja ciecz-ciecz. Rozdział jonów kobaltu(II) od jonów miedzi(II) za pomocą ekstrakcji alifatycznym ketonem w postaci kompleksu rodankowego. Adsorpcja ciecz-ciało stałe. Adsorpcja pioktaniny na naturalnym adsorbencie zeolitowym. Strącanie analitu. Oddzielanie jonów niklu(II) od jonów żelaza(III) w obecności winianów metodą strącania. Chromatografia. Rozdział aminokwasów metodą chromatograficzną.	Laboratorium	MEK02 MEK04

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 2)	Przygotowanie do kolokwium: 10.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 9.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 5.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 6.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 2)	Przygotowanie do laboratorium: 2.00 godz./sem. Przygotowanie do kolokwium: 10.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 18.00 godz./sem.	Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 5.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 2)
Zaliczenie (sem. 2)	Przygotowanie do zaliczenia: 10.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład	Uzyskanie pozytywnej oceny (OW) z pisemnego kolokwium. Ocena 2,0 (ndst) odpowiada uzyskaniu od 0,0 do 49,9% całkowitej ilości punktów; 3,0 (dst) odpowiada uzyskaniu od 50,0 do 66,1% punktów, 3,5 (+dst) odpowiada uzyskaniu od 66,2 do 75,1% punktów, 4,0 (db) odpowiada uzyskaniu od 75,2 do 85,1% punktów, 4,5 (+db) odpowiada uzyskaniu od 85,2 do 94,1% punktów, 5,0 (bdb) odpowiada uzyskaniu od 94,2 do 100% punktów.
Laboratorium	Wykonanie wszystkich ćwiczeń przewidzianych programem i uzyskanie pozytywnych ocen z dwóch kolokwiów cząstkowych w zakresie wskazanego materiału. Ocena zaliczenia laboratorium (OL) jest średnią arytmetyczną ocen z kolokwiów i oceny z wykonanych sprawozdań przewidzianych programem (procentowe przedziały punktowe odpowiadające poszczególnym ocenom podano w warunkach zaliczenia wykładu). Sposób wystawienia oceny ze sprawozdań podany będzie w trakcie zajęć organizacyjnych. Przy zaokrąglaniu średnich stosuje się zasady podane w Wydziałowej Księdze Jakości Kształcenia.
Ocena końcowa	Ocena końcowa (OK) obliczana jest według wzoru: OK = 0,5•w•OW + 0,5•w•OL; gdzie: w - współczynnik uwzględniający termin zaliczenia laboratorium oraz wykładu; w = 1,0 - dla oceny pozytywnej uzyskanej w pierwszym terminie, w = 0,9 – dla oceny w drugim terminie oraz w = 0,8 - dla oceny w trzecim terminie, a następnie zaokrąglana według zasad podanych w Wydziałowej Księdze Jakości Kształcenia.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: tak

1	A. Domoń; D. Pająk; D. Papciak; E. Sočo	Modern Treatment Using Powdered Chlorella vulgaris for Adsorption of Heavy Metals from Freshwater	2024
2	A. Domoń; D. Papciak; E. Sočo	Clean and Tasty Water - Analysis of the Effectiveness of Water Filter Jugs	2024
3	A. Domoń; E. Sočo	Effect of Chemical Modification of the Coal Fly Ash onto Adsorption of Chromium(III) Ions in the Presence of Cobalt(II) Ions in a Single and Binary System	2024
4	J. Kalembkiewicz; A. Kuźniar; B. Papciak; E. Sočo	Zastosowanie materiału krzemionkowego modyfikowanego surfaktantem do immobilizacji moryny	2023
5	M. Azizi; B. Cieniek; A. Domoń; M. Michel; D. Pająk; D. Papciak; E. Sočo	Characteristics of Adsorption/Desorption Process on Dolomite Adsorbent in the Copper(II) Removal from Aqueous Solutions	2023
6	M. Azizi; B. Cieniek; M. Michel; D. Mirosław-Świątek; L. Reczek; E. Sočo	Significance of MnO2 Type and Solution Parameters in Manganese Removal from Water Solution	2023
7	Ł. Byczyński; M. Huta; A. Kuźniar; E. Sočo	Badania produktów sulfonowania kwercetyny	2023
8	A. Domoń; E. Sočo	Immobilizacja metalu ciężkiego z roztworów wodnych na mineralnych sorbentach – dolomitach	2022
9	A. Domoń; J. Konkol; D. Papciak; E. Sočo; B. Tchórzewska-Cieślak; M. Zdeb	Mechanism of Biofilm Formation on Installation Materials and Its Impact on the Quality of Tap Water	2022
10	B. Cieniek; A. Domoń; M. Michel; D. Pająk; D. Papciak; E. Sočo	Characteristics of the Properties of Absodan Plus Sorbent and Its Ability to Remove Phosphates and Chromates from Aqueous Solutions	2022
11	E. Sočo	Zwiększenie zdolności sorpcyjnych układu metal-barwnik z roztworów wodnych poprzez wykorzystanie aktywowanego odpadu przemysłowego	2022
12	J. Kalembkiewicz; E. Pieniążek; J. Pusz; E. Sitarz-Palczak; E. Sočo	Badania właściwości kwercetyny i jej sulfonowych pochodnych w układach z fluoroforem	2022
13	A. Domoń; B. Kupiec; M. Michel; D. Pająk; D. Papciak; E. Sočo	Characterization of the Physical, Chemical, and Adsorption Properties of Coal-Fly-Ash–Hydroxyapatite Composites	2021
14	A. Kuźniar; U. Maciołek; E. Pieniążek; J. Pusz; E. Sočo; E. Woźnicka	Związek kwasu kwercetyno-5’-sulfonowego z jonami sodu. Synteza, właściwości, zastosowanie	2021
15	E. Sočo	Usuwanie rodaminy B z roztworu wodnego za pomocą hydroksyapatytów otrzymanych na bazie lotnego popiołu węglowego	2021
16	J. Kalembkiewicz; B. Papciak; E. Pieniążek; E. Sočo	Stałe związki kompleksowe jonów tytanu(IV) z sulfonową pochodną moryny	2021
17	J. Kalembkiewicz; E. Pieniążek; E. Sočo	Adsorpcja flawonoidów na uporządkowanych mezoporowych materiałach krzemionkowych	2021
18	J. Kalembkiewicz; A. Kuźniar; B. Papciak; J. Pusz; E. Sitarz-Palczak; E. Sočo; E. Woźnicka	Pierwiastki i związki chemiczne	2020
19	J. Kalembkiewicz; A. Kuźniar; E. Pieniążek; E. Sočo; E. Woźnicka	Aktywność biochemiczna sulfonowych pochodnych moryny	2020
20	J. Kalembkiewicz; B. Papciak; E. Pieniążek; J. Pusz; P. Skitał; E. Sočo; L. Zapała	Podstawy chemii	2020
21	J. Kalembkiewicz; D. Pająk; E. Sočo	Multi-component sorption and utilization of solid waste to simultaneous removing basic dye and heavy metal from aqueous system	2020
22	J. Kalembkiewicz; E. Sočo	Characterisation and utilisation of solid waste from coal combustion to modelling of sorption equilibrium in a bi-component system metal-dye	2020
23	J. Kalembkiewicz; E. Sočo	Immobilizing and Removal of Cadmium and Rhodamine B from an Aqueous System by Converting Solid Waste from Poland; Studies of Equilibrium and Kinetic Sorption	2020
24	M. Michel; D. Papciak; E. Sočo	Novel application of mineral by-products obtained from the combustion of bituminous coal-fly ash in chemical engineering	2020
25	J. Kalembkiewicz; E. Sočo	Enhanced sorption capacity of a metal-dye system from water effluents by using activated industrial waste	2019