Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Zapoznanie z podstawową wiedzą i terminologią z zakresu toksykologii ogólnej. Poznanie mechanizmów działania substancji toksycznych na organizmy żywe oraz podstaw charakterystyki substancji toksycznych.

Ogólne informacje o zajęciach: Moduł realizowany na piątym semestrze studiów pierwszego stopnia jako obowiązkowy dla specjalności Oczyszczanie i analiza produktów biotechnologicznych. Realizowany jako 30 godzin wykładów i 15 godzin ćwiczeń laboratoryjnych, zakończony zaliczeniem.

Materiały dydaktyczne: http://www.nrl.uvm.sk/prz/ - stona internetowa dla studentów PRz Katedry Biochemii i Biotechnologii

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych

1	Piotrowski J.K.	Podstawy toksykologii	Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa .	2006
2	Seńczuk W. (red.)	Toksykologia współczesna	PZWL.	2005
3	Manahan S.E.	Toksykologia środowiska. Aspekty chemiczne i biochemiczne.	PWN, Warszawa.	2006
4	Duffus JH., Worth HG.	Fundamental toxicology	RSCP Publishing.	2006

Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych

1

J. Legáth

Ćwiczenia z toksykologii

http://www.nrl.uvlf.sk/prz/cwt.html.

2013

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne: Zaliczenie przedmiotów: Biologia komórki, Chemia ogólna i nieorganiczna, Chemia organiczna, Biochemia

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Podstawowa wiedza z zakresu chemii nieorganicznej i organicznej oraz biochemii.

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Umiejętność wyszukiwania informacji i samokształcenia.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych: Umiejętność pracy indywidualnej i zespołowej.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z PRK
01	Zna podstawowe zagadnienia związane z wpływem związków chemicznych na środowisko naturalne	wykład	zaliczenie cz. pisemna
02	Zna podstawowe techniki i metody służące określaniu rodzajów trucizn i ich analizy a także podstawy diagnostyki zatruć	wykład	zaliczenie cz. pisemna	K_W14+++ K_U19++	P6S_UO P6S_UW P6S_WG
03	Poprawnie stosuje nomenklaturę toksykologiczną	wykład, laboratorium	zaliczenie cz. pisemna, kolokwium	K_U03+++	P6S_UK
04	Potrafi odpowiednio obchodzić się z próbkami do analizy oraz określać zawartość substancji trujących w materiale biologicznym.	laboratorium	kolokwium
05	Jest świadomy ważności działalności inżynierskiej, jej skutków i wpływu na środowisko naturalne oraz odpowiedzialności wynikającej z podejmowanych decyzji	wykład	zaliczenie cz. pisemna	K_K02+++	P6S_KO P6S_KR
06	Potrafi prawidłowo identyfikować i rozstrzygać dylematy związane z wykonywaniem zawodu	wykład	zaliczenie cz. pisemna	K_K05+++	P6S_KK P6S_KR

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
6	TK01	Wprowadzenie do toksykologii, definicja trucizny, zatrucia, rodzaje zatruć, toksyczność związków chemicznych, akumulacja, utrzymywanie, sposoby wprowadzania trucizn do organizmu.	W01	MEK01 MEK03
6	TK02	Czynniki wpływające na toksyczność trucizn, synergizm i antagonizm.	W02	MEK01 MEK03
6	TK03	Biotransformacja trucizn w organizmie i proces degradacyjny trucizn w środowisku, eliminacja trucizn z organizmu (ścieżki i biochemiczne mechanizmy eliminacji) etiologia odtruwania, definicje skrótów stosowanych w toksykologii.	W03	MEK01 MEK03
6	TK04	Zapobieganie zatruciom i podstawy terapii odtruwania w procesie REACH – legislacja w Unii Europejskiej.	W04	MEK05 MEK06
6	TK05	Oznaczanie ryzyka, definicje, identyfikacja substancji szkodliwych, dawka - odpowiedź, narażenie, charakterystyka ryzyka, obliczenia ADI (lub RfD) i LD50, definicje skrótów NOEL, NOAEL, NOEC, NOAEC, SF, UF, MF, ADI	W05	MEK01 MEK03
6	TK06	Praktyczna prezentacja oznaczania ryzyka stosowania herbicydu w środowisku wodnym	W06	MEK01 MEK05
6	TK07	Toksykologia w czasie rozwoju, spermatogenezy, oogenezy i zapłodnienia. Ocena związków toksycznych w zarodkach i w trakcie rozwoju organizmu do dojrzałości.	W07	MEK01
6	TK08	Toksykologia wybranych związków nieorganicznych (CO, CN-, NO2-, NH3, H2S, Cl2, PH3 …). Toksykologia kwasów i wodorotlenków.	W08	MEK01
6	TK09	Toksykologia wybranych związków organicznych.	W09	MEK01
6	TK10	Toksykologia wybranych metali ciężkich (Pb, Cd, Hg, Cu, As, Ba, Mg ....)	W10	MEK01
6	TK11	Toksykologia pestycydów - podział pestycydów zgodnie z praktyką rolniczą, toksykologia wybranych pestycydów z grup chemicznych	W11	MEK01
6	TK12	Odtruwanie wybranych leków	W12	MEK02 MEK06
6	TK13	Mykotoksyny - charakterystyka, toksyczność, ryzyko, podział w zależności od wpływu na żywe organizmy	W13	MEK01 MEK02
6	TK14	Rośliny trujące - związki chemiczne w roślinach trujących, podział roślin trujących wg wpływu na organizm (na organy ciała)	W14	MEK01
6	TK15	Trujące zwierzęta - związki chemiczne toksyn zwierzęcych, wybrane gatunki zwierząt trujących.	W15	MEK01
6	TK16	Ogólne informacje o toksykologii, diagnostyka zatruć, pobieranie próby, pakowanie i przesyłanie do analiz toksykologicznych	L01	MEK04
6	TK17	Oznaczanie trucizn w materiale biologicznym bez przygotowywania próbek	L02	MEK04
6	TK18	Oznaczanie ważnych toksykologicznie związków w mieszaninach rozdzielanych na drodze destylacji z parą wodną	L03	MEK04
6	TK19	Oznaczanie warfaryny (kumaryny) w materiale biologicznym	L04	MEK04
6	TK20	Oznaczanie alkaloidów w materiale biologicznym metodą TLC	L05	MEK04
6	TK21	Oznaczanie leków w materiale biologicznym metodą TLC (salinomycyna , monenzyna, paracetamol)	L06	MEK04
6	TK22	Wykrywanie herbicydów MCPA i DNOK w materiale biologicznym	L07	MEK04

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 6)		Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 5.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 6)	Przygotowanie do laboratorium: 4.00 godz./sem. Przygotowanie do kolokwium: 8.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 6)
Zaliczenie (sem. 6)	Przygotowanie do zaliczenia: 12.00 godz./sem.	Zaliczenie pisemne: 1.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład
Laboratorium
Ocena końcowa	Ocena końcowa przedmiotu obliczana jest na podstawie sumy punktów z kolokwiów zaliczeniowych (OW+OL). 51-60p. - 3.0; 61-70p. - 3.5; 71-80p. - 4.0; 81-90p. - 4.5; 91-100p. - 5.0

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: tak

1	A. Bocian; J. Buczkowicz; K. Hus; J. Legath; T. Litschka-Koen; V. Petrilla; M. Petrillova; M. Pietrowska	Venom diversity in Naja mossambica: Insights from proteomic and immunochemical analyses reveal intraspecific differences	2024
2	B. Bakera; M. Rakoczy-Trojanowska; M. Szeliga; M. Święcicka; M. Tyrka	Identification of candidate genes responsible for chasmogamy in wheat	2023
3	P. Bednarek; A. Dorczyk; T. Drzazga; D. Jasińska; P. Krajewski; B. Ługowska; R. Martofel; P. Matysik; M. Niewińska; D. Ratajczak; K. Rączka; T. Sikora; D. Tyrka; M. Tyrka; E. Witkowski; U. Woźna-Pawlak	Genome-wide association mapping in elite winter wheat breeding for yield improvement	2023
4	A. Bocian; J. Gikunju; K. Hus; J. Kimotho ; J. Legath; E. Manson; K. Mutinda; V. Petrilla	Development of an Inhibition Enzyme-Linked Immunosorbent Assay (ELISA) Prototype for Detecting Cytotoxic Three-Finger Toxins (3FTxs) in African Spitting Cobra Venoms	2022
5	A. Bocian; K. Hus; J. Kimani; J. Kimotho ; M. Kyama; J. Legath; E. Manson; V. Petrilla	Development and Characterization of Anti-Naja ashei Three-Finger Toxins (3FTxs)-Specific Monoclonal Antibodies and Evaluation of Their In Vitro Inhibition Activity	2022
6	M. Dyda; G. Gołębiowska; M. Rapacz; M. Szechyńska-Hebda; M. Tyrka; I. Wąsek; M. Wędzony	Quantitative trait loci and candidate genes associated with freezing tolerance of winter triticale (× Triticosecale Wittmack)	2022
7	M. Dyda; G. Gołębiowska; M. Rapacz; M. Tyrka; M. Wędzony	Genetic mapping of adult-plant resistance genes to powdery mildew in triticale	2022
8	M. Dyda; G. Gołębiowska; M. Rapacz; M. Tyrka; M. Wędzony	Mapping of QTL and candidate genes associated with powdery mildew resistance in triticale (× Triticosecale Wittm.)	2022
9	P. Krajewski; R. Marcinkowski; R. Martofel; P. Matysik; M. Mokrzycka; M. Rakoczy-Trojanowska; M. Rokicki; S. Stojałowski; M. Tyrka; U. Woźna-Pawlak; B. Żmijewska	Genome-Wide Association Analysis for Hybrid Breeding in Wheat	2022
10	A. Barbasz; A. Bocian; A. Czyżowska; B. Dyba; K. Hus; J. Legath; V. Petrilla; M. Petrillova; E. Rudolphi-Szydło	Effects of 3FTx Protein Fraction from Naja ashei Venom on the Model and Native Membranes: Recognition and Implications for the Mechanisms of Toxicity	2021
11	A. Pietrusińska; M. Tyrka	Linkage of Lr55 wheat leaf rust resistance gene with microsatellite and DArT-based markers	2021
12	B. Bakera; P. Krajewski; M. Mokrzycka; M. Rakoczy-Trojanowska; M. Szeliga; M. Święcicka; M. Tyrka	Identification of Rf Genes in Hexaploid Wheat (Triticumaestivum L.) by RNA-Seq and Paralog Analyses	2021
13	B. Bakera; P. Krajewski; P. Matysik; M. Mokrzycka; M. Rakoczy-Trojanowska; M. Rokicki; S. Stojałowski; M. Szeliga; D. Tyrka; M. Tyrka	Evaluation of genetic structure in European wheat cultivars and advanced breeding lines using high-density genotyping-by-sequencing approach	2021
14	J. Buczkowicz; T. Drzazga; B. Ługowska; P. Matysik; K. Rubrycki; M. Semik; D. Tyrka; M. Tyrka; E. Witkowski	Identyfikacja efektywnych genów odporności na wybrane choroby wirusowe i grzybowe pszenicy zwyczajnej	2021
15	J. Buczkowicz; T. Drzazga; G. Fic; M. Jaromin; P. Krajewski; P. Matysik; R. Mazur; P. Milczarski; T. Sikora; M. Szeliga; D. Tyrka; M. Tyrka; E. Witkowski	Selekcja genomowa pszenicy ozimej	2021
16	A. Bocian; J. Buczkowicz; E. Ciszkowicz; K. Hus; K. Lecka-Szlachta; J. Legath; L. Legath; V. Petrilla; M. Petrillova; M. Pietrowska	Antimicrobial Activity of Protein Fraction from Naja ashei Venom Against Staphylococcus epidermidis	2020
17	A. Bocian; J. Buczkowicz; K. Hus; M. Jaromin; J. Legath; D. Łysiak; V. Petrilla; M. Petrillova; S. Sławek	Comparison of Methods for Measuring Protein Concentration in Venom Samples	2020
18	A. Bocian; K. Hus; E. Kuna; J. Legath; A. Lewińska; V. Petrilla; M. Petrillova; M. Wnuk	Evaluation of Antifungal Activity of Naja pallida and Naja mossambica Venoms against Three Candida Species	2020
19	A. Bocian; K. Hus; J. Legath; Ł. Marczak; V. Petrilla; M. Petrillova	Different research approaches in unraveling the venom proteome of Naja ashei	2020
20	E. Ciszkowicz; E. Kaznowska; P. Porzycki; M. Semik; M. Tyrka	MiR-93/miR-375: Diagnostic Potential, Aggressiveness Correlation and Common Target Genes in Prostate Cancer	2020
21	G. Czajowski; M. Karbarz; M. Pojmaj; A. Strzembicka; D. Tyrka; M. Tyrka; A. Wardyńska; M. Wędzony	Quantitative trait loci mapping of adult-plant resistance to powdery mildew in triticale	2020
22	J. Ciura; M. Szeliga; M. Tyrka	Representational Difference Analysis of Transcripts Involved in Jervine Biosynthesis	2020
23	A. Bocian; J. Buczkowicz; K. Hus; M. Jaromin; J. Legath	An effective method of isolating honey proteins	2019
24	J. Ciura; M. Grzesik; M. Szeliga; M. Tyrka	Identification of candidate genes involved in steroidal alkaloids biosynthesis in organ-specific transcriptomes of Veratrum nigrum L.	2019
25	J. Legath; D. Marcincakova; M. Miłek	Polyphenols Content, Antioxidant Activity, and Cytotoxicity Assessment of Taraxacum officinale Extracts Prepared through the Micelle-Mediated Extraction Method	2019
26	M. Dyda; M. Szechyńska-Hebda; M. Tyrka; I. Wąsek; M. Wędzony	Local and systemic regulation of PSII efficiency in triticale infected by the hemibiotrophic pathogen Microdochium nivale	2019
27	M. Dziurka; K. Hura; T. Hura; A. Ostrowska; M. Tyrka	Participation of Wheat and Rye Genome in Drought Induced Senescence in Winter Triticale (X Triticosecale Wittm.)	2019
28	T. Csank; M. Falis; M. Fedorova; K. Hus; J. Legath; S. Marcincak; D. Marcincakova; D. Mudronova; P. Schusterova	Impact of Zinc Sulfate Exposition on Viability, Proliferation and Cell Cycle Distribution of Epithelial Kidney Cells	2019
29	Z. Banaszak; A. Fiust; Z. Nita; W. Orłowska-Job; M. Pojmaj; M. Rapacz; M. Tyrka; M. Wójcik-Jagła	Sposób selekcji mrozoodpornych genotypów jęczmienia ozimego	2019