Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Student powinien posiąść umiejętności uwzględniania aspektów ekologicznych i ochrony środowiska przyrodniczego przy podejmowaniu decyzji i aktywności technologicznej. Student powinien posiąść podstawową wiedzę teoretyczną i praktyczną z zakresu zarządzania środowiskowego ze szczególnym uwzględnieniem podejścia systemowego wyrażonego w normie ISO 14001 i Rozporządzeniu EMAS.

Ogólne informacje o zajęciach: Przedmiot obowiązkowy dla programu logistyka produkcji

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych

1

Pacana A.

Projektowanie i wdrażanie systemów zarządzania środowiskowego zgodnych z ISO 14001

Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej. Rzeszów .

2010

Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych

1

Pacana A.

Projektowanie i wdrażanie systemów zarządzania środowiskowego zgodnych z ISO 14001

Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej. Rzeszów .

2010

Literatura do samodzielnego studiowania

1	Nierzwicki Witold	Zarządzanie środowiskowe	PWE.	2006
2	PN-EN ISO 14001:2015		.
3	ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (WE) NR 1221/2009 z dnia 22 grudnia 2009 r. w sprawie		.

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne: Rejestracja na semestrze 2

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Ekologia - podstawy edukacji ekologicznej

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Umiejętność pracy w zespole.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych: Umiejętność samodzielnego poszerzania swej wiedzy i doskonalenia umiejętności zawodowych

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z OEK
01	Ma wiedzę ogólną niezbędną do rozumienia społecznych, ekonomicznych, prawnych i innych pozatechnicznych uwarunkowań działalności inżyniera. Ma wiedzę dotyczącą zarządzania przedsiębiorstwem przemysłu maszynowego, w tym zarządzania środowiskiem.Posiada wiedzę o normach i regułach organizujących struktury i instytucje społeczne i rządzących nimi oraz o ich źródłach, naturze, zmianach i sposobach dz	wykład	test	K_W11+ K_W12+	T1P_W04+ T1P_W11+
02	Potrafi pozyskiwać informacje z literatury, integrować je, dokonywać ich interpretacji oraz wyciągać wnioski, formułować i uzasadniać opinie.Posiada umiejętność posługiwania się systemami normatywnymi oraz konkretnymi normami i regułami.Potrafi dokonać krytycznej analizy sposobu funkcjonowania i ocenić istniejące rozwiązania organizacyjne w szczególności systemy, procesy.	ćwiczenia problemowe	prezentacja projektu	K_U01++ K_U13+	T1P_U13+ InzP2_U05+ T1P_U16+ InzP2_U08+
03	Potrafi, zgodnie z zadaną specyfikacją, zaprojektować i zrealizować system zarządzania przy użyciu właściwych metod, technik i narzędzi.	ćwiczenia problemowe	prezentacja projektu
04	Rozumie potrzebę i zna możliwości ciągłego dokształcania się - podnoszenia kompetencji zawodowych i osobistych, potrafi inspirować i organizować proces uczenia innych.Ma świadomość pozatechnicznych skutków działalności inżynierskiej, dostrzega aspekty ekologiczne i ochrony środowiska przyrodniczego w rozwiązaniach technicznych i technologicznych przemysłu maszynowego.	wykład	test	K_K01+ K_K02+	T1P_K02+ InzP2_K01+

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
2	TK01	Wprowadzenie; Podstawowe pojęcia w SZŚ; Ewolucja zarządzania środowiskiem: Edukacja ekologiczna, Produkcyjne problemy ochrony środowiska, Zasady zarządzania środowiskowego, Strategie zarządzania środowiskowego (3R, 4R, 5R , 3R/3U) w kontekście zrównoważonego rozwoju i czystszej produkcji	W01	MEK01 MEK04
2	TK02	Systemowe podejście do ochrony środowiska: ISO 14000, EMAS, Ekorozwój regionalny - REMAS. Podstawowe pojęcia w Systemowym Zarządzaniu Środowiskowym; Normy ISO serii 14000; Geneza i istota norm ISO serii 14000; Zakres stosowania poszczególnych norm;	W02	MEK01
2	TK03	Struktura i treść normy PN-EN ISO 14001:2005; Terminologia, Wymagania normy PN-EN ISO 14001:2005	W03	MEK01
2	TK04	Wymagania normy PN-EN ISO 14001:2005; (cd) Dokumentowanie wymagań PN-EN ISO 14001:2005 Struktura dokumentacji Polityka Środowiskowa i cele środowiskowe, Księga Zarządzania Środowiskiem, Procedury Systemu Zarządzania środowiskowego; Program zarządzania środowiskowego; Sterowanie operacyjne i sytuacje awaryjne, zapisy	W04	MEK01
2	TK05	Wymagania EMAS; EMAS w Polsce i na świecie. Zaangażowanie pracowników i Deklaracja środowiskowa	W05	MEK01
2	TK06	Czyste technologie, Czystsza Produkcja (Program CP: Filozofia CP, ochrona środowiska a CP, Polski Program CP),	W06	MEK01
2	TK07	Najlepsze dostępne praktyki w technice i technologiach. BAT (Best Available Technique ) Najlepsze dostępne technologie. Ekoetykietowanie (Ecolabel)	W07	MEK04
2	TK08	Test	W08	MEK01 MEK04
2	TK09	Wprowadzenie i omówienie ćwiczeń. Prezentacja wybranej (hipotetycznej organizacji)	C01	MEK02
2	TK10	Analiza aktualnych działań prośrodowiskowych w organizacji, określenie aktualnej Polityki Środowiskowej	C02	MEK02
2	TK11	Opracowanie instrukcji Identyfikacji znaczących aspektów środowiskowych. Wybór znaczących aspektów i weryfikacja celów w Polityce Środowiskowej. Sporządzanie Polityki Środowiskowej;	C03	MEK03
2	TK12	Opracowanie programu środowiskowego	C04	MEK03
2	TK13	Opracowanie listy procedur, proceduryprocedury lub instrukcji SZŚ np. postępowania na wypadek awarii itp	C05	MEK03
2	TK14	Przygotowanie prezentacji w Power Point nt. wybranego zagadnienia z zakresu zarządzania środowiskowego.	C06	MEK03
2	TK15	Prezentacje i Zaliczenie	C07	MEK02 MEK03

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 2)	Przygotowanie do kolokwium: 10.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 2.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 3.00 godz./sem.
Ćwiczenia/Lektorat (sem. 2)	Przygotowanie do ćwiczeń: 2.00 godz./sem. Przygotowanie do kolokwium: 3.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.	Dokończenia/studiowanie zadań: 1.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 2)
Zaliczenie (sem. 2)	Przygotowanie do zaliczenia: 10.00 godz./sem.	Zaliczenie pisemne: 1.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład	Na zaliczeniu pisemnym lub ustnym wykładu sprawdzana jest realizacja efektu modułowego (MEK01,04). Uzyskana ocena jest proporcjonalna do poprawnych odpowiedzi udzielonych przez studenta.
Ćwiczenia/Lektorat	Na zaliczeniu praktycznym ćwiczeń sprawdzana jest realizacja efektów modułowych:MEK02, MEK03. Student składa ćwiczenia, które są oceniane. Sprawdzenie wiedzy obejmuje zawartość ćwiczeń i odpowiedzi na pytania zadawane w trakcie jego zaliczania. Uzyskana ocena z ćwiczeń jest proporcjonalna do zawartości ćwiczeń i poprawności odpowiedzi udzielonych przez studenta.
Ocena końcowa	Warunkiem zaliczenia modułu jest osiągnięcie wszystkich efektów modułowych i zaliczenie wszystkich form zajęć. Ocena końcowa wyznaczana jest jako średnia ważona: Ocena końcowa = 0,6 x ocena z wykładu (MEK 01, MEK 04)+ 0,4 x ocena z ćwiczeń (MEK 02, MEK 03). Istnieje możliwość podwyższenia oceny przez koordynatora (wykładowcę) o pół stopnia w wyniku wykazania aktywności. Szczegóły zostaną podane podczas omawiania karty modułu i efektów kształcenia.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: nie