Karta przedmiotu

Instalacje pokładowe 1

Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia:

2015/2016

Nazwa jednostki prowadzącej studia:

Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa

Nazwa kierunku studiów:

Lotnictwo i kosmonautyka

Obszar kształcenia:

nauki techniczne

Profil studiów:

ogólnoakademicki

Poziom studiów:

pierwszego stopnia

Forma studiów:

stacjonarne

Specjalności na kierunku:

Awionika, Pilotaż, Płatowce, Silniki lotnicze

Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów:

inżynier

Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia:

Katedra Awioniki i Sterowania

Kod zajęć:

635

Status zajęć:

obowiązkowy dla specjalności Awionika

Układ zajęć w planie studiów:

sem: 6 / W30 C15 / 4 ECTS / E

Język wykładowy:

polski

Imię i nazwisko koordynatora:

dr inż. prof. PRz Bogusław Dołęga

Terminy konsultacji koordynatora:

Poniedziałek 12-13:45 środa 10:00-11:45

semestr 6:

dr inż. Józef Grzybowski

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia:
Nabycie wiedzy na temat budowy i właściwości pokładowych instalacji energetycznych

Ogólne informacje o zajęciach:
W ramach przedmiotu omawiane są zasadnicze cechy konstrukcyjne i eksploatacyjne energetycznych instalacji pokładowych: elektrycznej i hydraulicznej. Prezentowane są podstawowe metody projektowania instalacji oraz przykłady.

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1	M. Stola, A. Stefanowicz	Wyposażenie samolotu	Wydawnictwa PW, Warszawa.	1978
2	Z. Polak, A. Rypulak	Awionika, przyrządy i systemy pokładowe	WSOSP Dęblin.	2002
3	I. Moir, A.G. Seabridge	Civil Avionics Systems	John Willey & Sons, Ltd.	2006
4	M. Adamowicz, Z. Juszczyński	Elektryczne instalacje pokładowe	Wydawnictwa PW, Warszawa.	1986

Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1	M. Stola, A. Stefanowicz	Zbiór zadań z instalacji hydraulicznych	Wydawnictwa Politechniki Warszawskiej.	1978

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy / umiejętności / kompetencji społecznych

Wymagania formalne:
Rejestracja na studia specjalizacji AWIONIKA na semestr szósty

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy:
Znajomość podstaw mechaniki, elektrotechniki, mechaniki płynów oraz budowy podstawowych przyrządów pomiarowych.

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności:
Umiejętność czytania schematów elektrycznych, posługiwania sie podstawowymi przyrządami pomiarowymi.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych:

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z OEK
MEK01	Student rozumie zasadę działania instalacji pokładowych oraz metodykę projektowania	wykład, ćwiczenia	egzamin cz. pisemna	K-W010++ K-K003+	W03+ W04++ K02+
MEK02	Student potrafi praktycznie obliczyć podstawowe parametry instalacji energetycznych	ćwiczenia rachunkowe	kolokwium	K-U014++ K-U016++	U14++ U16++

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
6	TK01	Wykład: Instalacje pokładowe: rodzaje i klasyfikacje. Wymagania stawiane poszczególnym instalacjom pokładowym w świetle obowiązujących przepisów. Podział układów hydraulicznych. Podstawowe zasady hydromechaniki: płyny hydrauliczne, schemat konstrukcji i funkcjonowanie instalacji hydraulicznych. Ciecze stosowane w układach hydraulicznych – klasyfikacje, parametry cieczy, lepkość, opór płynu; ściśliwość cieczy. Instalacje hydrauliczne: instalacje główna, rezerwowe i awaryjne; - użytkowanie, wskaźniki, instalacje ostrzegania; -instalacje pomocnicze. Pokładowa instalacja hydrauliczna - elementy składowe i ich oznaczenia. Maszyny hydrauliczne: pompy i silniki, elementy rozrządu, akumulatory, filtry, układy zabezpieczające, parametry charakterystyczne maszyn hydraulicznych: pompy i silniki. Straty energii w elementach układów hydraulicznych. Teoria Bernoulli-Venturi. Zasady projektowania i budowy instalacji hydraulicznych. Niezawodność elementów i układów instalacji pokładowych. Instalacje elektryczne, zasady ogólne: obwody elektryczne, bezpieczniki (funkcje, rodzaje i działanie). Klasyfikacja elektrycznych sieci pokładowych i wyposażenia elektrycznego samolotów oraz źródeł energii elektrycznej. Akumulatory: rodzaje, właściwości, pojemność, użytkowanie, niebezpieczeństwa. Prądnice DC- alternator: zasada działania, funkcja i zastosowanie, urządzenia kontrolujące, regulacja, monitorowanie i zabezpieczanie, sposoby wzbudzania, prądnica-rozrusznik. Rozprowadzanie energii elektrycznej: rozprowadzenie prądu elektrycznego (szyny), monitorowanie pracy elektrycznych przyrządów/ instalacji pokładowych (amperomierz, woltomierz, sygnalizatory), odbiorniki energii elektrycznej, rozprowadzenie energii elektrycznej prądu stałego (budowa, działanie i monitorowanie instalacji, podstawowe obwody przełączające). Prąd przemienny – AC. Zasady ogólne: prąd przemienny jedno- i wielofazowy, częstotliwość, przesunięcie fazy, elementy obwodów prądu przemiennego. Prądnice prądu przemiennego (alternatory) - prądnica trójfazowa, prądnica bezszczotkowa (budowa i działanie), napęd prądnicy (napęd utrzymujący stałe obroty, napęd zintegrowany). Transformatory – funkcja, rodzaje i zastosowanie. Silniki synchroniczne i asynchroniczne- działanie, zastosowanie. Zespoły transformująco-prostownicze. Rozprowadzenie energii prądu przemiennego - budowa, działanie i monitorowanie, obwody zabezpieczające, łączenie równoległe prądnic prądu przemiennego. Zasady projektowania i budowy elektrycznych instalacji pokładowych.	W01 - W15	MEK01
6	TK02	Ćwiczenia obejmują przykłady ilustrujące treści metod obliczeniowych prezentowanych na zajęciach wykładowych	C01 - C07	MEK02

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 6)		Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 10.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 15.00 godz./sem.
Ćwiczenia/Lektorat (sem. 6)	Przygotowanie do ćwiczeń: 15.00 godz./sem. Przygotowanie do kolokwium: 4.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.	Dokończenia/studiowanie zadań: 7.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 6)	Przygotowanie do konsultacji: 0.50 godz./sem.	Udział w konsultacjach: 0.50 godz./sem.
Egzamin (sem. 6)	Przygotowanie do egzaminu: 15.00 godz./sem.	Egzamin pisemny: 3.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład	Egzamin końcowy w formie pisemnej składający się z części opisowej i problemowej (Mek01). Ocena końcowa z egzaminu jest średnią z obu części, jednak do jej wyliczenia niezbędne są pozytywne oceny z obu części.
Ćwiczenia/Lektorat	Kolokwium zaliczeniowe po każdych zajęciach dotyczące treści z poprzednich ćwiczeń.(Mek02)
Ocena końcowa

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : tak

Dostępne materiały : Podczas pisania części problemowej student może korzystać z własnych notatek tworzonych podczas wykładu

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi tak

1	B. Dołęga; G. Kopecki; P. Rzucidło	Fault Detection and Identification in the Doubled Attitude and Heading Reference System (AHRS)	2025
2	B. Dołęga; G. Kopecki; D. Kordos; P. Rzucidło	Układ spadochronowy	2022
3	B. Dołęga; P. Grzybowski; G. Kopecki; D. Kordos; D. Nowak; P. Rzucidło; A. Tomczyk; Ł. Wałek	System redundantnego sterowania i nawigacji, zwłaszcza do samolotów bezzałogowych, ultralekkich załogowych i lekkich sportowych	2021