Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Celem kształcenia jest nabycie przez studentów wiedzy i umiejętności z zakresu motoryzacyjnego skażenia środowiska.

Ogólne informacje o zajęciach: Przedmiot obowiązkowy dla studentów 6 sem. specjalności Diagnostyka i eksploatacja pojazdów samochodowych.

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych

1	Merkisz J.	Ekologiczne problemy silników spalinowych.	Wyd. Politechniki Poznańskiej, Tom 1 i 2, Poznań .	1999.
2	Chłopek Z.	Ochrona środowiska naturalnego.	WKŁ, Warszawa .	2002.
3	Kruczyński S.	Trójfunkcyjne reaktory katalityczne.	JTE, Radom .	2004.

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne: Rejestracja na 6 sem. specjalności.

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Student powinien posiadać wiedzę w zakresie realizowanym w ramach przedmiotów poprzedzających.

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Umiejętność analizy i pozyskiwania danych z literatury.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych: Student rozumie konieczność samokształcenia i dokształcania.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z OEK
01	Ma uporządkowaną, podbudowaną teoretycznie wiedzę w zakresie funkcjonowania współczesnego transportu oraz ma świadomość pozatechnicznych skutków działalności inżynierskiej, dostrzega aspekty ekologiczne i ochrony środowiska przyrodniczego w rozwiązaniach technicznych i technologicznych transportu.	wykład, laboratorium, projekt	zaliczenie cz. pisemna, zaliczenie cz. ustna, sprawozdanie z laboratorium, sprawozdanie z projektu	K_W003+ K_W004+ K_K002+	W02+ W03+ W04+ W05+ W07+ K02+
02	Posiada znajomość wpływu pojazdów samochodowych na środowisko naturalne oraz sposobów jego ograniczenia.	wykład, laboratorium, projekt	zaliczenie cz. pisemna, zaliczenie cz. ustna, sprawozdanie z laboratorium, sprawozdanie z projektu	K_U001+ K_U008+ K_U011+ K_K001+ K_K002+	U01+ U03+ U04+ U05+ U06+ U07+ U08+ U09+ U10+ U12+ U13+ U14+ K01+ K02+

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
6	TK01	Charakterystyka toksycznych składników spalin samochodowych.	W01	MEK01 MEK02
6	TK02	Mechanizmy i przyczyny powstawania toksycznych składników spalin.	W02	MEK01 MEK02
6	TK03	Wpływ czynników konstrukcyjnych, regulacyjnych i eksploatacyjnych na skład spalin w silnikach o ZI.	W03	MEK01 MEK02
6	TK04	Wpływ czynników konstrukcyjnych, regulacyjnych i eksploatacyjnych na skład spalin w silnikach o ZS.	W04	MEK01 MEK02
6	TK05	Obowiązujące normy toksyczności spalin i testy badawcze.	W05	MEK01 MEK02
6	TK06	Sposoby obniżenia toksyczności spalin w pojazdach samochodowych.	W06	MEK01 MEK02
6	TK07	Źródła emisji hałasu i metody jego obniżenia w pojazdach samochodowych.	W07	MEK01 MEK02
6	TK08	Prognozy rozwojowe w zakresie ekologii motoryzacyjnej.	W08	MEK01 MEK02
6	TK09	Wprowadzenie do ćwiczeń laboratoryjnych. Budowa, zasada działania i wzorcowanie aparatury pomiarowej do badań parametrów ekologicznych silników spalinowych. Pomiar zadymienia spalin silnika ZS wg regulaminu ECE R 24 lub ELR. Analiza toksyczności spalin silnika samochodowego zasilanego standardowo i przy zasilaniu paliwami alternatywnymi. Analiza poziomu emisji gazów toksycznych ze skrzyni korbowej silnika. Pomiar poziomu hałasu emitowanego przez pojazd samochodowy na postoju. Pomiar poziomu hałasu emitowanego przez pojazd samochodowy w czasie jazdy.	L01-L07	MEK01 MEK02
6	TK10	Wprowadzenie do ćwiczeń projektowych. Idea i procedury badań emisji gazowych składników toksycznych spalin pojazdów samochodowych i silników spalinowych. Określenie wielkości emisji gazowych toksycznych składników spalin (CO, NOx , CmHn) silnika tłokowego wg europejskiego stacjonarnego testu silnikowego ECE R 49 lub ESC. Idea i procedury badań emisji cząstek stałych PM i zadymienia spalin pojazdów samochodowych i silników spalinowych. Określenie wielkości emisji cząstek stałych PM przez silnik z zapłonem samoczynnym wg europejskiego stacjonarnego testu silnikowego ECE R 49 lub ESC. Tworzenie map akustycznych terenów zurbanizowanych oraz obiektów przemysłowych.	P01-P05	MEK01 MEK02

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 6)		Godziny kontaktowe: 9.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 10.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 5.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 6)	Przygotowanie do laboratorium: 10.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 9.00 godz./sem.	Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 10.00 godz./sem.
Projekt/Seminarium (sem. 6)	Przygotowanie do zajęć projektowych/seminaryjnych: 3.50 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 6.00 godz./sem..	Wykonanie projektu/dokumentacji/raportu: 5.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 6)		Udział w konsultacjach: 1.00 godz./sem.
Zaliczenie (sem. 6)	Przygotowanie do zaliczenia: 10.00 godz./sem.	Zaliczenie pisemne: 0.50 godz./sem. Zaliczenie ustne: 0.50 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład	a) warunkiem przystąpienia do zaliczenia z wykładu jest wcześniejsze uzyskanie zaliczenia z laboratorium i projektu. b) zaliczenie wykładu odbywa się w formie pisemnej i ustnej (obowiązuje wynik pozytywny z egzaminu pisemnego; oceny >=4,0 są bezpośrednio wpisywane do USOS po wyrażeniu zgody przez studenta; przy ocenach <4,0 dodatkowo obowiązuje zaliczenie ustne wykładu). c) na zaliczeniu w formie pisemnej z treści wykładów (czas trwania sprawdzianu 30 min) sprawdzana jest realizacja następujących efektów modułowych: MEK01, MEK02; ocena z zaliczenia wykładu determinowana jest liczbą uzyskanych punktów; liczba uzyskanych punktów wraz z odpowiadającymi im ocenami: 0,0 ÷ 0,9 p. brak zaliczenia ndst (2,0); 1,0 ÷ 1,2 p. dst (3,0); 1,3 ÷ 1,5 p. +dst (3,5); 1,6 ÷ 1,8 p. db (4,0); 1,9 ÷ 2,0 p. +db (4,5); 2,1 ÷ 2,7 p. bdb (5,0).
Laboratorium	c) zaliczenie laboratoriów następuje na podstawie: frekwencji, pozytywnych ocen z odpowiedzi i sprawozdań, które weryfikują realizację następujących efektów modułowych: MEK01, MEK02.
Projekt/Seminarium	d) zaliczenie projektów następuje na podstawie: pozytywnej oceny z wykonanego projektu oraz aktywnego udziału w zajęciach, które weryfikują realizację następujących efektów modułowych: MEK01, MEK02.
Ocena końcowa	Warunkiem zaliczenia modułu jest osiągnięcie wszystkich efektów modułowych i zaliczenie wszystkich form zajęć. Ocena końcowa jest średnią arytmetyczną ocen z wszystkich form zajęć. Dla każdej części zaliczenia z wykładu przewiduje się jeden termin poprawkowy.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: tak

1	A. Jaworski; K. Lejda	Inżynieria środków transportu: badania, konstrukcja i technologia: wybrane problemy	2022
2	A. Jaworski; K. Lejda	Modelowanie emisji zanieczyszczeń w spalinach silnikowych samochodu osobowego w cyklu jezdnym z uwzględnieniem oporu ruchu samochodu	2022
3	K. Lejda; P. Woś	Transport means engineering: operation, fuels and safety: selected issues	2022
4	M. Bilski; A. Jaworski; K. Lejda	Effect of driving resistances on energy demand and exhaust emission in motor vehicles	2022
5	S. Boichenko; A. Jaworski; K. Lejda; I. Shkilniuk; O. Tarasiuk	Modern technologies of hydrogen generation and accumulation - analytical overview of theoretical and practical experience	2022
6	K. Balawender; A. Jaworski; K. Lejda; M. Mądziel; D. Savostin-Kosiak; A. Ustrzycki	Assessment of Petrol and Natural Gas Vehicle Carbon Oxides Emissions in the Laboratory and On-Road Tests	2021
7	M. Jaremcio; A. Jaworski; K. Lejda; M. Mądziel; P. Woś	Charakterystyka wybranych testów jezdnych stosowanych w badaniach emisji zanieczyszczeń w spalinach silnikowych samochodów osobowych	2021
8	A. Jaworski; K. Lejda	Systemy i środki transportu: konstrukcja i badania: wybrane zagadnienia	2020
9	A. Jaworski; K. Lejda; M. Mądziel; D. Savostin-Kosiak	The Impact of Exhaust Emission from Combustion Engines on the Environment: Modelling of Vehicle Movement at Roundabouts	2020
10	A. Krzemiński; K. Lejda; A. Ustrzycki	Metodyka badań wizyjnych rozwoju strugi paliwa generowanej przez wysokociśnieniowy układ wtryskowy	2020
11	K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lejda; S. Siedlecka; A. Ustrzycki; E. Zielińska	Modeling of Unburned Hydrocarbon Emission in a Di Diesel Engine Using Neural Networks	2020
12	K. Balawender; M. Jakubowski; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lejda; K. Lew; M. Mądziel; A. Ustrzycki; P. Wojewoda	Analysis of Cold Start Emission from Light Duty Vehicles Fueled with Gasoline and LPG for Selected Ambient Temperatures	2020
13	K. Balawender; M. Jakubowski; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lejda; K. Lew; M. Mądziel; P. Woś	The Impact of Driving Resistances on the Emission of Exhaust Pollutants from Vehicles with the Spark Ignition Engine Fuelled by Petrol and LPG	2020
14	K. Lejda; M. Mądziel	Systemy i środki transportu: eksploatacja i diagnostyka: wybrane zagadnienia	2020
15	K. Lejda; P. Woś	Systemy i środki transportu: bezpieczeństwo i materiały eksploatacyjne: wybrane zagadnienia	2020
16	K. Lejda; S. Siedlecka	Analiza parametrów efektywności transportowej firm kurierskich realizujących usługi na rynku polskim	2020
17	S. Boichenko; A. Jaworski; N. Kalmykova; K. Lejda; O. Tarasiuk; O. Vovk	Hydrogen technologies and environmental safety of technosphere: the key points of recent tendencies	2020
18	S. Boichenko; H. Kuszewski; K. Lejda; I. Trofimov; A. Yakovlieva	Anti-wear Properties of Jet Fuel with Camelina Oils Bio-Additives	2020
19	S. Boichenko; K. Lejda; I. Shkilniuk; A. Yakovlieva	Modern procedures of alternative jet fuels certification and approval	2020
20	A. Jaworski; K. Lejda; J. Lubas; M. Mądziel	Comparison of exhaust emission from Euro 3 and Euro 6 motor vehicles fueled with petrol and LPG based real driving conditions	2019
21	A. Jaworski; K. Lejda; M. Mądziel	Creating an emission model based on portable emission measurement system for the purpose of a roundabout	2019
22	A. Krzemiński; K. Lejda; A. Ustrzycki	Influence of dodecanol addition on the energy value of diesel oil mixture with ethanol	2019
23	K. Lejda	Silniki Diesla-odzyskiwanie zaufania w oparciu o udokumentowane argumenty	2019
24	K. Lejda	Systemy i środki transportu samochodowego: badania i technologia silników spalinowych: wybrane zagadnienia	2019
25	K. Lejda	Systemy i środki transportu samochodowego: badania, konstrukcja i technologia: wybrane zagadnienia	2019
26	K. Lejda	Systemy i środki transportu samochodowego: efektywność i bezpieczeństwo: wybrane zagadnienia	2019
27	K. Lejda	Systemy i środki transportu samochodowego: problemy eksploatacji i diagnostyki: wybrane zagadnienia	2019
28	K. Lejda; M. Mądziel	Znajomość luki jakościowej w badaniach wpływu miejskich projektów transportowych	2019
29	K. Lejda; M. Warianek	Assessment methods of the basic parameters of the combustion process in reciprocating internal combustion engines	2019
30	K. Lejda; С. Бойченко; С. Бойченко; О. Іванченко; В. Фролов; А. Яковлева	Екологістика, рециклінг і утилізація транспорту. Навчальний посібник	2019
31	O. Aksionov; S. Boichenko; K. Lejda; A. Pushak; P. Topilnytskyi	Selected aspects of providing the chemmotological reliability of the engineering	2019
32	S. Boichenko; H. Kuszewski; K. Lejda; O. Vovk; A. Yakovlieva	Development of alternative jet fuels modified with camelina oil bio-additives	2019
33	S. Boichenko; K. Lejda; A. Pushak; P. Topilnytskyi	Властивості та якість моторних олив	2019
34	S. Boichenko; K. Lejda; A. Yakovlieva	Evaluation of jet engine operation parameters using conventional and alternative jet fuels	2019
35	S. Boichenko; K. Lejda; O. Vovk; A. Yakovlieva	Modification of jet fuels composition with renewable bio-additives: monograph	2019
36	S. Boichenko; K. Lejda; P. Topilnytskyi	Властивості та якість трансмісійних олив	2019